Trzeci tomik serii "Medytacje" to "Ilona Zwiastowania". Moim zdaniem to jeden z najciekawszych, polecam go wszystkim, którzy chcą pogłębić swoją wiedzę o ikonach i o hermeneji Zwiastowania. Wybór tekstów, mimo, że jest obszerny, moim zdaniem jest tylko dodatkiem do rozdziałów: "Modlitwa słowem i obrazem" i "Hermeneja ikony Zwiastowania". Autor prof. Karol Klauza w sposób przystępny tłumaczy czym jest ikona.
"Przez bramę ikony wchodzimy w przestrzeń i czas właściwe Bogu, w których trwa wieczne "tu i teraz". Dzięki niej, ikonie, wierzący staje się świadkiem wydarzeń wiecznych, a one stają się aktualne w historii jego życia. To dlatego witamy ikonę, wstępując do świątyni na liturgię, dlatego wprowadzamy ją do naszego domu i nosimy pośród naszych codziennych obowiązków, to dlatego w końcu w pokorze schylamy się przed nią świadomi, że za jej materialną barierą obecna jest Ona - wybrana przez Boga, i On - zstępujący w ludzką naturę, i anielski posłaniec, układny, stateczny o złotych włosach i skrzydłach niosących go do czternastoletniej Maryi, ukrytej gdzieś w cieniu nazaretańskiej izby".
"Słowo poczyna się w ciele Prawosławne Oficjum Wprowadzenia Najświętszej Bogurodzicy do świątyni Pieśń 8
Theotokion Przedwieczne słowo poczywa się w ciele, rodząc się według swej woli z wybranej Dziewicy, i jako Bóg, i jako człowiek, z ogromnego swego miłosierdzia podnosząc nas, przedtem upadłych".
Mamy Wielkanoc, czwarty tomik4 tomik "Ikona Ukrzyżowania" serii ''Medytacje" pięknie z tym współgra.Ta ikona nie znajduje się w rzędzie ikon świątecznych. Tak o niej piesze Autor: " Nie dziwi więc fakt, że w ikonografii chrześcijańskiej scena ukrzyżowania stanie się najważniejsza, a krzyż -ikona ikon- będzie traktowany jako emblemat chrześcijaństwa. On bowiem oznacza pierwszy etap Paschy - przejścia ze śmierci do życia, objawionego w pełni w Zmartwychwstaniu. Chrześcijaństwo patrzy na krzyż z nadzieją i świadomością wiary w pusty grób. Ten, który umarł - żyje i śmierć nad nim nie panuje. Liturgia zaznacza ów związek dogmatu o odkupieńczej śmierci Syna Bożego z dogmatem o zmartwychwstaniu poprzez Triduum Paschalne - poniekąd najważniejsze i centralne. Nie brak teologów ikony, którzy tajemnicę krzyża bezpośrednio i pośrednio dostrzegali w każdym wydarzeniu ekonomii zbawczej, obrazowanym klasyczną ikoną - od Zwiastowania po Wniebowstąpienie. Za syntezę treści ikony Ukrzyżowania uznają gest Boga Ojca wskazujący na ofiarny kielich w ikonie Trójcy Świętej Andrieja Rublowa, będącej dla wschodu normatywem obrazującym przedstawienie dogmatu tryniatarnego."
Ofiarę dźwigasz świętą hymn brewiarzowy na Wielki Piątek Krzyżu, błogosławieństwo ziemi, W tobie zbawienie i nadzieja Byłeś hańbiącej śmierci znakiem Teraz do niebios jesteś bramą
Oto ofiarę dźwigasz świętą, Która ku sobie wszystko wzywa; Książę ciemności chciał Jej szkodzić, Ale nic nie ma w Niej swojego".
Piąty tomik to "Ikona Zstąpienia do piekieł".
"Wschodnia ikona Zstąpienia do piekieł - zwana "Anastasis" (Powstanie z martwych" od inskrypcji tematycznej umieszczonej w górnych polu ikon - odpowiada zachodniemu obrazowi zmartwychwstania Chrystusa. Pozostaje w ścisłym związku z ludzkim wysiłkiem zobrazowania fundamentalnej prawdy chrześcijaństwa - "godziny, dla której przyszedł na ziemię Syn Boży" - Jego paschalnego przejścia ze śmierci do życia.
Ikona Zstąpienia do piekieł,podobnie jak ikona Ukrzyżowania, wprowadza w dokonującą się w ciszy , bez świadków, tajemnicę zwycięstwa Życia nad śmiercią, łaski nad grzechem, miłości nad nienawiścią, Boga nad mocami zła. Ukazuje dramatyczne konsekwencje wcielenia Boga, przyjęcia przez Niego śmiertelnej natury człowieka wraz z absurdem śmierci "której Bóg nie uczynił" (Mdr 1,13), a która stała się karą za grzech pierworodny (Rz 5, 15). Unicestwia ona świat człowieka, w którym trwamy dzięki ciału i w który wprowadzamy doskonałości ducha. W chwili, gdy umiera ciało, gdy przechodzimy prze bramę śmierci, doświadczamy końca naszego istnienia w czasie. Doświadczają go także nasi najbliżsi, dla których stajemy się nieobecni w sensie materialnym. ... Przykład Jezusa z Nazaretu, Syna Bożego, zabitego na krzyżu w 33 roku pod Jerozolimą, ukazuje inną perspektywę: poza kresem wyznaczonym przez śmierć jest nowe życie. Śmierć bowiem została zwyciężona zmartwychwstaniem Jezusa..."
Modlitwa z tomiku "Ikona Zstąpienia do piekieł"
Figura przeminęła i odnaleziono prawdę. Meliton z Sardes (IIw.), Homilia paschalna II
Baranek podlega zniszczeniu ale niezniszczalny jest Pan, który został złożony w ofierze jako baranek, a zmartwychwstał jako Bóg.
Jak owca był prowadzony na zabicie, ale nie był owcą; zamilkł jak baranek, nie był jednak barankiem. Figura przeminęła i odnaleziono prawdę: zamiast baranka - Bóg, zamiast owcy - człowiek, a w człowieku Chrystus, który obejmuje wszystko.
|